Stelling Mark Fillet
Religie = het gehele + het transcendente
Een wereld van geesten, een transcendente wereld. Iets wat ik niet weet, wat mij te boven gaat. Het overkomt mijn buren, vrienden, mijn geliefde. Ik ontmoet het, zie het omdat ik er elke nacht mee geconfroteerd wordt. Er is meer aan de hand dan wat ik weet. Er zijn geesten, spoken. Mijn ouders die gestorven zijn, spreken nog met mij. Er is vanzelfsprekend geloof in God. God die een soort hangmat is waarin wij mogen bestaan. Het is omdat je in die hangmat mag liggen dat je bent. Jij mag daar liggen omdat ik er bij ben.
Dit relationele maakt het leven leefbaar. Een Afrikaan is 'KIND VAN' en "MOEDER VAN". Hij is nooit alleen. Ik <--> jullie + fysische realiteit. Ouderschap is de sleutel van het leven. Ik ben geen ik voor jullie als ik geen kind op mijn schoot heb gehad, als ik geen kind aan mijn borst heb gehad. Een Afrikaan moet kind zijn van. Idee = een fysiek ideaal wat je lichaam moet beleven.
Er zijn geen idealen, wel fysische welvaart. Geen ideale beschaving, wel fysieke beschaving.
"WIJ" = harmonieuze relatie. Als ik en ik het goed stellen is er een plaats voor het wij. God is van een transcendente wereld naar beneden gekomen. Het stamhoofd is de rechtstreekse afstammeling van de mens. Het is de meeste wijze en kan en moet het definitieve woord spreken. Hij is ongenaakbaar, te eren en te vereren. Niemand zal een woord tegenspreken. Er is degelijk volksorganisatie en vooruitgang mogelijk. De verwoording van het volk gebeurt via het stamhoofd. Rijkdom van Afrikanen: "Wij zijn rijk" = "De kracht van het geloof in elkaar".
Stelling Filip Deboeck - Kinshasa
Je hoort voortdurend het woord mystiek. Wat je ziet is nooit echt wat je ziet.
Privé-publiek: stad van geluid, geroddel
De stadsmythologieën worden uitgevonden = religieuze transformatie van publieke ruimte. De echte wereld is de wereld van de nacht, de dood om de levende in te nemen. Wat je overdag ziet is een negatief van in de nacht. Ze werken veel met spiegels. Bijvoorbeeld een kom met water waardoor je contact krijgt met de andere wereld van geesten, voorouders, maskers.
Kindokinisme = moderne stadshekserij. Het imaginaire neemt de realiteit over vandaag. De doden palmen het leven van de levenden in, nemen die stad over. Geldpiramide systeem: je geeft alles en God zal je een plaats in zijn wereld geven. Hoe meer je geeft aan God, je krijgt het 10-voudig terug.
Pastoors vervullen de rol vaan de waarzegger. Hekserij, het kwaad kan van overal komen. Geen therapeutische middelen, behalve bidden. Daardoor bieden Kerken bescherming, betekenis aan het kwaad dat komt. Voor Kerken: om het goede verhaal te brengen, heb je het kwade nodig. Kerken maken de heksen. Kerken zeggen meedraaien rond de pot --> Transnationale sekte wordt een "economische machine".
Bijvoorbeeld 70.000 mensen die allen offers geven aan de kerk.
Privatisering van de overheid: vaak overgenomen door de Kerken. Grote pastoors krijgen veel macht hierdoor. Politiek wordt vertaald in religieuze termen.